Fabels en feiten over isoleren van een bestaande woning

Nieuwe(re) huizen zijn over het algemeen goed geïsoleerd. Hoe nieuwer de woning, hoe beter, gaat hierbij vaak op. Vooral bij woningen van vóór de jaren ’90 is er dan ook voordeel te behalen door isolatie aan te brengen. Door je woning (beter) te isoleren gaat je energieverbruik namelijk naar beneden, en dat merk je in je portemonnee. Bovendien doe je dan ook iets goeds voor het milieu. Maar er gaan nogal wat hardnekkige fabels rond over het isoleren van bestaande woningen. Deze fabels nemen wij hier onder de loep en wij zetten er de feiten tegenover. Want er is geen enkele reden om je woning niet te isoleren!
Alle beetjes helpen
Alles wat je aan (extra) isolatie aanbrengt of aan laat brengen aan een bestaande woning, draagt bij aan een lager energieverbruik. De ene maatregel weegt wel zwaarder dan de ander, maar wanneer je niet in de gelegenheid bent om meteen alles aan te pakken, is het zeker geen reden om dan maar niets te doen. Het is een nogal hardnekkige fabel die je vast wel eens gehoord hebt: als je een deel isoleert en de rest niet, heeft dat geen zin.
Stel dat je vloerisolatie aanbrengt maar je hebt nog geen dubbelglas, dan zou die vloerisolatie dan dus niets helpen. Dat is niet waar. De vloerisolatie gaat warmteverlies via de vloer tegen en dat wordt niet gecompenseerd door een hoger warmteverlies via de ramen. Dus als je een nieuwe vloer gaat leggen en je hebt een oudere woning, dan is vloerisolatie een goede keuze. Vanaf 1982 worden woningen overigens standaard voorzien van vloerisolatie, uitzonderingen daargelaten.
Oftewel: alles wat je doet heeft wel degelijk nut! Natuurlijk haal je het beste resultaat als je alles in één keer doet, maar dat is vaak niet haalbaar, qua tijd of financieel.
Isolatie helpt bij vochtproblemen
Heb je last van vocht in huis? Dan hoor je misschien wel eens dat isolatie dat kan verergeren. Dat gaat dan vooral om spouwmuurisolatie, dit zou het huis afsluiten waardoor het vocht niet weg kan. Dat is onzin. Via de buitenmuren wordt slechts zo’n 2% van het vocht afgevoerd, de rest gaat via isolatie.
Maar vocht dat niet binnenkomt, hoeft er ook niet uit. En daar kan isolatie aan bijdragen. Bijvoorbeeld doordat minder sprake is van koude muren en ramen in huis, waarop condens ontstaat. Maar ook omdat de temperatuurschommelingen afnemen: wanneer je de verwarming uitzet zal het minder snel afkoelen waardoor er minder snel condens ontstaat. Wanneer het niet mogelijk is om de spouw- of buitenmuur te isoleren, kun je de binnenmuur isoleren. Hiermee haal je niet het rendement van andere vormen van muurisolatie, maar zoals we hierboven al zagen: alle beetjes helpen. Dus binnenmuurisolatie is altijd beter dan geen isolatie.
Koudebruggen isoleren loont de moeite
Ook geldt voor bovenstaande dat het isoleren van één onderdeel er niet voor zorgt dat het vochtprobleem zich verplaatst. Het deel van de constructie met een lagere isolatiewaarde dan de rest wordt een koudebrug genoemd. Je hoort wel eens dat wanneer je die koudebrug isoleert (zoals de vloer of een muur), het vocht naar andere plekken van de woning verplaatst en daar condenseert en kan zorgen voor schimmel.
Dat is onzin. Net zoals dat er niet meer warmte verdwijnt via een ander punt als je het ene isoleert, gaat vocht niet op een ander punt zitten. Heb je meerdere koudebruggen met eenzelfde mate van isolatie in huis, dan is het wel aan te raden om die allemaal aan te pakken. Niet omdat het vochtprobleem anders op een andere koudebrug erger wordt, maar omdat je anders het probleem niet geheel oplost.

Ventileren is een must
Overigens is ventilatie een belangrijk onderdeel bij het bestrijden van vocht in huis. Vaak wordt ventilatie gezien als verspilling van energie. Daarom zou je geen raam moeten openzetten als het koud is buiten. En in de herfst zou je zo juist vocht binnenhalen. En hoewel het dan wel vochtig lijkt buiten, is de vochtigheid door de lage temperatuur van de lucht vaak toch lager dan binnen. Vooral als je nooit even lucht.
Een half uur het raam open is vaak al voldoende om een ruimte te luchten. En dan gaat er zeker warmte verloren, maar het doet isolatie echt niet teniet. Zodra je het raam weer dicht doet, zal de isolatie je helpen vocht buiten te houden en de warmte binnen.
Isolatie en ventileren gaan dus hand in hand. Wel is het goed om na te denken over hoe en wanneer je ventileert. In nieuwe woningen is vaak een ventilatiesysteem aanwezig, welke ingesteld kan worden op zomer- en winterstand. Deze kan inkomende lucht dan verwarmen of verkoelen, afhankelijk van de situatie. Dan gaat er door ventilatie zo min mogelijk warmte verloren.
Dit is natuurlijk anders als je een raam openzet. Je kunt dan het gevoel hebben dat je stookt voor de mussen. Maar voor je gezondheid is het wel belangrijk om het toch regelmatig te doen. Slecht geventileerde woningen kunnen allerlei problemen opleveren, doordat ongezonde stoffen, vocht en schimmels zich op kunnen hopen.
We hopen dat we je hebben laten zien dat isolatie in alle gevallen mogelijk is. Doordat het je elke maand scheelt in de energierekening, kun je er misschien iets gemakkelijker wat geld voor vrijmaken. En wanneer je toch aan het klussen gaat, is het aan te raden dit mee te nemen in de plannen en dus het budget. Je gaat er namelijk lang plezier van hebben en het is beter voor je gezondheid, onder andere door minder vocht en tocht in huis. Dat mag ook wat waard zijn, toch?